moleküller arası etkileşimler ne demek?

Moleküller arası etkileşimler, atomlar arasında değil, moleküller arasında meydana gelen çekim veya itme kuvvetleridir. Bu etkileşimler, maddelerin fiziksel özelliklerini (erime noktası, kaynama noktası, çözünürlük vb.) büyük ölçüde etkiler.

Temel olarak iki ana gruba ayrılırlar:

  1. Zayıf Van der Waals Kuvvetleri: Tüm moleküller arasında bulunur, ancak etkisi molekülün şekline ve polarizasyonuna bağlı olarak değişir. Üç alt başlığa ayrılır:

    • London Dağılım Kuvvetleri (İndüklenmiş Dipol-İndüklenmiş Dipol Etkileşimleri): Anlık dipol momentlerinin oluşmasıyla ortaya çıkar. Tüm moleküller arasında bulunur. Molekülün yüzey alanı arttıkça bu kuvvetler de artar. "London Dağılım Kuvvetleri"
    • Dipol-Dipol Etkileşimleri: Polar moleküller arasında meydana gelir. Moleküllerin kısmi pozitif ve negatif yükleri arasındaki çekimden kaynaklanır. "Dipol-Dipol Etkileşimleri"
    • Dipol-İndüklenmiş Dipol Etkileşimleri: Polar bir molekülün, apolar bir molekülde dipol oluşturmasıyla meydana gelir. "Dipol-İndüklenmiş%20Dipol%20Etkileşimleri"
  2. Hidrojen Bağı: Oldukça güçlü bir moleküller arası etkileşim türüdür. Hidrojen atomunun (H), yüksek elektronegatifliğe sahip bir atomla (O, N, F gibi) kovalent bağ yapması ve bu atomun üzerindeki kısmi negatif yük ile başka bir moleküldeki aynı türdeki atomun üzerindeki kısmi negatif yük arasında oluşan çekim kuvvetidir. "Hidrojen Bağı"

Önemli Notlar:

  • Moleküller arası kuvvetler ne kadar güçlüyse, erime ve kaynama noktaları da o kadar yüksek olur.
  • Bu etkileşimler, çözünürlüğü de etkiler. Benzer etkileşimlere sahip maddeler genellikle birbirleri içinde daha iyi çözünürler (Benzer benzeri çözer prensibi).
  • Proteinlerin ve DNA'nın yapısı ve fonksiyonları da moleküller arası etkileşimlerle belirlenir.